Przewóz towarów na terenie Unii Europejskiej podlega ogólnym normom czasu pracy kierowców. Muszą oni w określonym terminie dostarczyć ładunek, a następnie często wrócić do bazy nim minie ustawowy limit godzin pracy w tygodniu. W momencie, gdy zostanie on z jakiegokolwiek powodu przekroczony, mamy do czynienia z nadgodzinami. Jaki dodatkowy czas może spędzić kierowca za kółkiem w ramach wykonywania swoich obowiązków? Zapraszamy do lektury poniższego artykułu.
Jakie limity obowiązują?
Jak wiemy z jednego z poprzednich artykułów umieszczonych na tym blogu, czas pracy kierowców zawodowych to nie tylko prowadzenie pojazdu, ale również wszystkie prace związane z załadunkiem i rozładunkiem towaru (ewentualnie nadzorem nad powyższymi czynnościami), jak i czynności wykonywane wokół pojazdu. Z tego też powodu często samo przemieszczanie się po drogach stanowi jedynie wycinek ogólnego czasu pracy.
Warto więc odpowiednio planować wszystkie czynności związane z przewozem towarów, bowiem zgodnie z przepisami czas pracy powinien wynosić nie więcej jak 40 godzin tygodniowo (8 godzin przemnożone przez standardowe 5 dni roboczych). Z nadgodzinami zaś może zostać wydłużony do maksymalnie 60 godzin pod warunkiem, że w okresie wynoszącym cztery kolejne miesiące nie przekracza średniej wynoszącej 48 godzin.
Kiedy mogą nastąpić nadgodziny kierowcy zawodowego?
Czas pracy przekraczający limity określone w ustawie o czasie pracy kierowców dotyczy dwóch przypadków. Wykazuje je art. 20 § 2 wspomnianej ustawy i są to:
- sytuacje i zdarzenia wymagające od kierowcy podjęcia działań mających na celu ochronę życia i zdrowia ludzkiego, mienia lub usunięcia awarii,
- sytuacje, w których następują szczególne potrzeby pracodawcy.
Oczywiście dla kierowców ciężarówek zastosowanie ma właśnie drugi z przypadków. Niestety, żaden inny przepis nie określa jasno, czym dokładnie są owe „szczególne potrzeby pracodawcy”.
Jakie stawki za nadgodziny kierowcy zawodowego?
Kierowca zawodowy wykonujący swoje obowiązki z przekroczeniem dobowego limitu czasu pracy zgodnie z art. 1511 § 2 Kodeksu Pracy ma prawo do dodatkowych pieniędzy z tytułu wypracowanych nadgodzin.
Podobnie, jak w przypadku pracowników innych branż, nadgodziny kierowcy zawodowego liczone są z uwzględnieniem stawki godzinowej oraz dodatkiem w wysokości 50% wynagrodzenia godzinowego – jeśli nadgodziny nastąpiły w dzień roboczy – lub z dodatkiem 100% wynagrodzenia godzinowego za każdą godzinę przepracowaną w nocy, w niedziele oraz w święta.
Rejestrowanie nadliczbowych godzin spędzonych w pracy kierowcy zawodowego następuje na podstawie wskazań tachografu. Zgodnie z art. 15 Rozporządzenia Rady (EWG) NR 3821/85 każdy kierowca musi posiadać w pojeździe urządzenie monitorujące jego czas pracy. Obecnie w użyciu znajdują się dwa typy urządzeń
- analogowe, gdzie czas pracy zapisywany jest na specjalnych tarczach,
- cyfrowe, gdzie z kolei wszystkie dane trafiają w postaci cyfrowej na kartę kierowcy.
Dzisiejsze tachografy ułatwiają rejestrowanie działań kierowcy, posiadają również możliwość szybkiego przełączenia się na kilka trybów – jazdy, prac dodatkowych, pozostawania w dyspozycji oraz czasu odpoczynku. Pozwala to dokładnie, co do minuty, określić czas pracy kierowcy zawodowego i stanowi podstawę do wypłaty należnych nadgodzin.
